Kredyty bankowe - wycena i ujęcie w bilansie

15. 02. 2016 | Magdalena Sokołowska

Kredyty bankowe są zewnętrzną formą finansowania z której korzysta wiele jednostek gospodarczych.

Kredyty bankowe możemy podzielić na:

• krótkoterminowe – zaciągnięte na okres nieprzekraczający roku, w sprawozdaniu finansowym do kredytów krótkoterminowych zalicza się także tę część kredytów, która na podstawie zawartej umowy powinna zostać uregulowana w roku obrotowych następującym po dniu bilansowym,
• długoterminowe – zaciągnięte na okres przekraczający rok czyli część spłaty nastąpi później niż rok obrotowy następujący bezpośrednio po dniu bilansowym.

Zaciągnięcie kredytu bankowego ujmuje się na koncie 134 Kredyty bankowe zapisem:

Wn 130Konto 130 - Rachunek bieżący (Aktywne) 130 Rachunek bieżący oraz  Ma  134 Kredyty bankowe ( lub 138Konto 138 - Kredyty bankowe długoterminowe (Pasywne) 138 Kredyty bankowe długoterminowe, 139Konto 139 - Kredyty bankowe krótkoterminowe (Pasywne) 139 Kredyty bankowe krótkoterminowe).

Spłatę kredytu księguję się zapisem odwrotnym.

W ciągu roku kredyty w walucie PLN wycenia się:

• w kwocie nominalnej bez odsetek – jeśli zgodnie z zwartą umową odsetki są płatne na bieżąco,
• w kwocie nominalnej z odsetkami – jeśli zgodnie z zwartą umową odsetki podlegają kapitalizacji i zwiększają zadłużenie wobec banku.

Natomiast kredyty wyrażone w walucie obcej w trakcie roku wycenia się:

• waluty obce otrzymane z tytułu kredytu przekazane na rachunek walutowy przelicza się na złote po średnim kursie ogłoszonym przez NBP z dnia poprzedzającego dzień otrzymania środków,
• spłatę całości lub części kredytu z rachunku walutowego przelicza się na złote po kursie obliczonym według metody wybranej przez jednostkę np. FIFO,LIFO.

Na dzień bilansowy kredyty wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty tj. po doliczeniu odsetek za okres do końca roku, nawet jeśli jeszcze nie są wymagalne. Kredyt wyrażony w walucie obcej przelicza się na złote według kursu średniego NBP obowiązującego dla danej waluty w dniu bilansowym.

Zobowiązania z tytułu kredytów bankowych niespłaconych na dzień bilansowy księguje się w pasywach bilansu w zależności od terminu jego spłaty. Poniżej przedstawiono w których pozycjach bilansu należy ująć nieopłacone na dzień bilansowy kredyty bankowe:

• zobowiązania krótkoterminowe wobec jednostek powiązanych: wiersz B.III.1 lit. b) "Inne",
   
• zobowiązania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek: wiersz B.III.2 lit. a) "Kredyty i pożyczki".

• zobowiązania długoterminowe wobec jednostek powiązanych: wiersz B.II.1,
   
• zobowiązania długoterminowe wobec pozostałych jednostek: wiersz B.II.2 lit. a) "Kredyty i pożyczki",
   

Przykład 1

Dzień bilansowy w jednostce przypada na 31.12.2015r. do zobowiązań długoterminowych jednostka zaliczy tę część kredytu, która przypada do spłaty w 2017 roku oraz latach następnych. Do zobowiązań krótkoterminowych jednostka zaliczy tę część kredytu, która przypada do spłaty w 2016 roku.

Przykład 2

Firma spłaca kredyt długoterminowy zaciągnięty na sfinansowanie bieżącej działalności. Miesięczna rata kapitałowa kredytu wynosi 1500zł. Zgodnie z harmonogramem rata za dany miesiąc płatna jest do 5. dnia następnego miesiąca. Odsetki za miesiąc grudzień wynoszą 400zł. Dzień bilansowy to 31.12.2015 roku i  na dzień bilansowy pozostało 16 rat do spłaty.

Zgodnie z polityką rachunkowości jednostka ujmuje nienotyfikowane przez bank odsetki na koncie 139Konto 139 - Kredyty bankowe krótkoterminowe (Pasywne) 139 Kredyty bankowe krótkoterminowe – odsetki nienotyfikowane przez bank.

Dekretacja:

1.  PK – wycena bilansowa kredytu na dzień 31.12.2015r. kwota 400zł, Wn 751Konto 751 - Koszty finansowe (Kosztowe) 751 Koszty finansowe, Ma 139Konto 139 - Kredyty bankowe krótkoterminowe (Pasywne) 139 Kredyty bankowe krótkoterminowe – odsetki nienotyfikowane przez bank.

W pasywach bilansu w pozycji B.III.2 lit. a) firma wykaże kwotę: 1500 x 12 m-cy + 400zł = 18400,00 jako kredyt krótkoterminowy wobec pozostałych jednostek. Kwota 1500 x 4 m-ce = 6000,00 zostanie wykazana jako kredyt długoterminowy w pozycji bilansu B.II.2 lit. a).