Podatek u źródła - co warto wiedzieć?

06. 06. 2017 | Łukasz Walkiewicz

Podatek u źródła

Dokonując zakupu usług od podmiotów zagranicznych należy zastanowić się, czy transakcja nie będzie dodatkowo opodatkowana w Polsce. W niektórych przypadkach polski przedsiębiorca zostanie zobowiązany do wypełnienia dodatkowych obowiązków oraz odprowadzenia podatku u źródła.

Podatek u źródła – kiedy powstaje obowiązek jego odprowadzenia?

Podatek u źródła powstaje w sytuacji, gdy przedsiębiorca ma obowiązek odprowadzenia podatku w Polsce od przychodu, który osiągnęła zagraniczna jednostka niebędąca polskim rezydentem. Podatek ten wyliczany jest i potrącany z należnej kwoty wynagrodzenia dla zagranicznego kontrahenta.

Podatek u źródła ma na celu walkę z uchylaniem się od podatków w transakcjach międzynarodowych. W takim przypadku może pojawić się problem podwójnego opodatkowania. Ze względu na to należy odnosić się dodatkowo do  umów międzynarodowych o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W ustawie o podatku dochodowym można znaleźć wykaz usług oraz stawek podatku, względem których wynagrodzenie dla zagranicznego dostawcy obciążone jest podatkiem u źródła.  W myśl art. 3 ust. 2. ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r., poz. 1888, dalej ustawy o CIT), podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 21. ust. 1. ustawy o CIT podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów:

1) z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),

2) z opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby prawne mające siedzibę za granicą, organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

2a) z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze

- ustala się w wysokości 20% przychodów;

3) z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych,

4) uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej

- ustala się w wysokości 10% tych przychodów.

2. Przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Należy zauważyć, że przy zawieranych transakcjach, które nie kwalifikują się do powyższych grup, podatnik nie ma obowiązku dokonywania dodatkowych czynności związanych z odprowadzeniem podatku u źródła.

Podatek u źródła – zmiany w 2017r

W związku z pojawiającymi się wątpliwościami dotyczącymi ustalenia kwestii, co należy rozumieć poprzez przychody osiągnięte na terytorium Polski oraz ukazywaniem się sprzecznych orzecznictw sądów administracyjnych dotyczących wynagrodzeń z tytułu transakcji zakupu usług od zagranicznych kontrahentów wykonanych na terytorium Polski, powstała nowelizacja ustawy o PIT i CIT, która weszła w życie z początkiem 2017 roku. Ma ona na celu ustalenia jasnych kryteriów powstawania obowiązku odprowadzenia podatku u źródła. Zatem od 2017 roku nie ma znaczenia, gdzie została zawarta umowa kupna – sprzedaży z zagranicznym kontrahentem oraz gdzie zostały wykonane zakupione usługi, w kraju czy poza jego granicami, zagraniczny przedsiębiorca będzie zobowiązany zapłacić podatek u źródła w Polsce.

Za przychody osiągnięte przez zagraniczne przedsiębiorstwa, które nie są polskimi rezydentami, a zatem które nie mają siedziby i zarządu na terytorium Polski, uważa się należności za świadczenie usług na rzecz polskich podatników, bez względu na to, gdzie została podpisana umowa na daną transakcję oraz gdzie została wykonana usługa. W takim przypadku polski podmiot jest zobowiązany do potrącenia z wynagrodzenia zagranicznego kontrahenta podatku u źródła i odprowadzenia go do odpowiednich organów podatkowych.

Sposoby uniknięcia podatku u źródła

W wyżej opisanych sytuacjach pojawia się wyjątek, gdzie umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z danym krajem nie przewiduje obowiązku odprowadzenia podatku u źródła. Warunkiem skorzystania z tej opcji jest posiadanie certyfikaty rezydencji.

Certyfikat rezydencji podatkowej jest potwierdzeniem, ze dane przedsiębiorstwo jest rezydentem podatkowym określonego kraju. Certyfikat ten powoduje, że dochody danego podmiotu w całości podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym w kraju, który ten certyfikat rezydencji wystawił. Taki certyfikat jest potwierdzeniem, że dana firma ma siedzibę na terenie tego kraju, przykładowo na terenie Włoch i w tym kraju płaci również podatku. Certyfikat ten jest podstawą do tego, by nie dokonywać dodatkowych opłat z tytułu podatku u źródła w Polsce.

Certyfikat ten istotny jest również dla polskich przedsiębiorców, którzy decydują się na sprzedaż poza granicami kraju. W celu uzyskania certyfikatu rezydencji eży złożyć do odpowiedniego urzędu skarbowego formularz CFR – 1.

Obowiązek podatkowy związany z podatkiem u źródła

Polski przedsiębiorca pobierając od swojego zagranicznego kontrahenta podatek u źródła jest zobowiązany jako płatnik do przekazania kwoty podatku wraz z odpowiednią deklaracją do urzędu skarbowego. Dodatkowo powinien poinformować zagranicznego klienta o wysokości uzyskanego przez niego na terytorium RP dochodu. Deklaracje, które płatnik powinien wypełnić to:

1)      PIT-8AR – dotyczy wypłaty na rzecz osób fizycznych, której termin składania jest do końca stycznia roku następnego po danym roku podatkowym

2)      CIT-10Z – dotyczy wypłaty na rzecz osób prawnych, której termin składania mija z końcem pierwszego miesiąca następującego po danym roku podatkowym.

Przykład

Spółka A z siedzibą we Włoszech zawarła umowę z przedsiębiorstwem B oraz przedsiębiorstwem C, które to mają siedzibę w Polsce. Umowa dotyczy oprogramowania komputerowego. Przedsiębiorstwo B zamówiło program do wykorzystania dla celów własnych, natomiast przedsiębiorstwo C zakupiło program z zamiarem wdrażania go u swoich klientów.

Spółka A uzyska na terenie Polski przychody:

1. Zgodnie z umową podpisaną z przedsiębiorstwem B osiągnięty przychód wchodzi w zakres zysków spółki. Spółka B nabywa prawo do użytkowania oprogramowania dla celów własnych, a zatem przychody przedsiębiorstwa A zostaną opodatkowane w miejscu ich siedziby, czyli we Włoszech.
2. Zgodnie z umową podpisaną z przedsiębiorstwem C osiągnięty przychód wchodzi w zakres należności licencyjnych. Spółka C otrzymała prawo do dystrybucji oprogramowania, dlatego przychody spółki A podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła w Polsce na zasadach ogólnych.