Etapy ewidencji i rozliczenia kosztów

08. 01. 2013 | M. Paszek

Koszty księguje się i rozlicza w czterech etapach:

Etap I

W pierwszym etapie następuje ujęcie kosztów prostych w układzie rodzajowym.

Operacje gospodarcze księguje się na podstawie dokumentów źródłowych na odpowiednim koncie kosztów rodzajowych. Ewidencja ta ukazuje informacje o łącznej kwocie poniesionych kosztów w danym okresie sprawozdawczym oraz o strukturze poniesionych kosztów.

Etap II

Drugi etap polega na podziale ujętych w ewidencji kosztów rodzajowych według funkcji, czyli celu ich poniesienia na:

1. Koszty odnoszące się do kilku okresów sprawozdawczych,

2. Koszty zakupu,

3. Koszty działalności podstawowej,

4. Koszty działalności pomocniczej,

5. Koszty zarządu,

6. Koszty sprzedaży.

    

Ewidencję kosztów dotyczących kilku okresów sprawozdawczych ujmuje się na kontach:

•  522Konto 522 - Koszty zakupu (Kosztowe) 522 „ Koszty zakupu” – koszty bezpośrednie zaopatrzenia materiałowego.

•  641Konto 641 - Rozliczenia międzyokresowe kosztów czynne (Aktywno-pasywne) 641 „Rozliczenie międzyokresowe kosztów” – inne koszty wymagające rozliczenia w czasie, czyli przeniesienia na następne okresy sprawozdawcze.

Ewidencję kosztów działalności podstawowej dotyczące danego okresu sprawozdawczego przeprowadza się kontach odnoszących się do określonego typu jednostki gospodarczej. Przykładowo w jednostkach wytwórczych ewidencja przebiega na kontach:

500Konto 500 - Koszty działalności podstawowej (Kosztowe) 500 „Koszty działalności podstawowej” , gdzie księguję się koszty bezpośrednie produkcji podstawowej.

520Konto 520 - Koszty wydziałowe (Kosztowe) 520 „Koszty wydziałowe”, gdzie księguje się koszty pośrednie wydziałów produkcji podstawowej.

527Konto 527 - Koszty sprzedaży (Kosztowe) 527 „Koszty sprzedaży”, gdzie księguje się koszty bezpośrednie i pośrednie związane ze zbytem.

Rozliczenie kosztów bezpośrednich i pośrednich produkcji pomocniczej z danego okresu sprawozdawczego ewidencjonuje się koncie  530Konto 530 - Koszty działalności pomocniczej (Kosztowe) 530 „Koszty działalności pomocniczej”. Natomiast koszty zarządu, zaopatrzenia i zbytu z danego okresu sprawozdawczego księgowane są na koncie 550Konto 550 - Koszty zarządu (Kosztowe) 550 „Koszty zarządu”.

Etap III

W trzecim etapie następuje rozliczanie w czasie kosztów zakupu i innych kosztów podlegających międzyokresowemu rozliczeniu. Dochodzi do ustalanie tej części, która dotyczy bieżącego okresu sprawozdawczego.

Etap IV

Jest to końcowy etap rachunku kosztów, w którym koszty danego okresu sprawozdawczego ustalane uprzednio w etapie II i III zostają doliczone do produktów, wytwarzanych wyrobów i usług. W efekcie umożliwia to przeprowadzenie kalkulacji, czyli ustalenia kosztu jednostkowego danych wyrobów i usług.